Αφήνοντας πίσω το αλβανικό έδαφος, η διαδρομή Eurovelo 8 περνά στην Ελλάδα από τον συνοριακό σταθμό της Σαγιάδας Θεσπρωτίας, ένα γραφικό ψαροχώρι που είναι και το κοντινότερο σημείο του νομού με το νησί της Κέρκυρας. Με κατεύθυνση προς νότο, θα φτάσουμε στην πρώτη μεγάλη πόλη – λιμάνι της Ηπείρου, την Ηγουμενίτσα.
Η Ηγουμενίτσα, πόλη αδελφοποιημένη με τους Αγίους Σαράντα, θα μας δώσει πολλούς λόγους για διανυκτέρευση, με το ελκυστικό παραλιακό της πάρκο που προσφέρεται για περπάτημα ή ποδήλατο, αλλά και το λιμάνι της, που μας βάζει ίσως σε πειρασμό να παρεκκλίνουμε λίγο της πορείας μας και να επισκεφθούμε κάποιο από τα καταπράσινα νησιά στα ήρεμα νερά του Ιονίου πελάγους. Εκεί, όπου, στον ονειρικό κόσμο του Ομήρου, ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε η περιπέτεια του πολυμήχανου ταξιδευτή και φημισμένου στους αιώνες, Οδυσσέα.
Επιστρέφοντας πάνω στη στεριανή μας γραμμή προς νότο, ποδηλατώντας πάντα με τη θάλασσα να λιάζεται στα δεξιά μας, δεν μπορεί να μας αφήσει ασυγκίνητους ο ορεινός όγκος της Νότιας Πίνδου που απλώνεται κατά μήκος της διαδρομής στα αριστερά μας. Ηρωικές κορφές που έμειναν στην Ιστορία, όπως το Σούλι και το Ζάλογγο, τοποθεσίες όχι τόσο φιλικές προς το ποδήλατο, αλλά καθόλου απαγορευτικές για πεζοπόρους, που αναζητούν να γνωρίσουν τα ενδότερα ενός τόπου. Αν έχουμε χρόνο στο ταξίδι μας, ο συνδυασμός ποδηλάτου και πεζοπορίας θα ήταν ιδανικός.
Πριν φτάσουμε στην Πρέβεζα, από το παραλιακό Κανάλι, κατευθυνόμαστε ανατολικά, καθώς η διαδρομή μας αγκαλιάζει τη «λιμνοθάλασσα» του Αμβρακικού κόλπου και μας φέρνει πρώτα στην παραλιακή Αμφιλοχία, χτισμένη στο νοτιότερο ανατολικό άκρο του Αμβρακικού και από εκεί στη Βόνιτσα, με το ενετικό κάστρο – από τα πιο καλοδιατηρημένα στην Ελλάδα – και την Κουκουμίτσα, το κουκλίστικο γραφικό νησάκι στον κόλπο μπροστά από την πόλη, που ενώνεται με γέφυρα και προσφέρεται για ποδήλατο και βόλτα με τα πόδια.
Με κατεύθυνση προς νότο, θα περάσουμε από τον φημισμένο Αστακό, μικρή παράλια πόλη-λιμάνι από όπου μπορεί κανείς να περάσει απέναντι με καραβάκι στην Ιθάκη του Οδυσσέα και από εκεί στην Κεφαλλονιά, νησιά που συνδυάζουν ψηλές κορυφογραμμές που καταλήγουν σε διαυγείς θάλασσες. Το θαλάσσιο ταξίδι προς τα νησιά αυτά από τον Αστακό, περνά ανάμεσα από μια σφιχτή συστάδα μικροσκοπικών νησιών, τις Εχινάδες, στις εκβολές του Αχελώου, που έχουν σχηματιστεί από τα φερτά υλικά που εναποθέτει εκεί ο ποταμός.
Ο Αστακός απέχει 50 χλμ. περίπου από το Μεσολόγγι, περνώντας από το Αιτωλικό (12 χλμ. περίπου από το Μεσολόγγι και 36 χλμ. από τον Αστακό), μια μικρούτσικη πολιτεία, χτισμένη πάνω στο νερό, σαν μια μικρή Βενετία, στο μέσον περίπου της λιμνοθάλασσας Αιτωλικού-Μεσολογγίου. Συνδέεται ανατολικά και δυτικά με την ξηρά με δύο πέτρινα τοξωτά γεφύρια αρχικού μήκους περίπου 300 μέτρων το καθένα.
Επόμενη πόλη, το ιστορικό Μεσολόγγι. Η πόλη που είναι περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη ταυτισμένη με τη σύγχρονη ιστορία του Ελληνικού Κράτους. Η πόλη που έχει εμπνεύσει ποιητές, λογοτέχνες και ζωγράφους, όπως τον Όμηρο, τον Διονύσιο Σολωμό, τον Λόρδο Βύρωνα, τον Ευγένιο Ντελακρουά, ανάμεσα σε πολλούς άλλους. Η πόλη που είναι χτισμένη ανάμεσα στην ομώνυμη λιμνοθάλασσα και στη λιμνοθάλασσα της Κλείσοβας και που θα σας δώσει μια μοναδική εμπειρία να ποδηλατήσετε σε απόσταση 5 χλμ. προς την Τουρλίδα, μια μικρή κατοικημένη νησίδα μέσα στον Πατραϊκό κόλπο.
Ο στενός δρόμος που θα μας φέρει εδώ, διασχίζει την αβαθή λιμνοθάλασσα, σημαντική για την πολυποικιλότητα πουλιών και ψαριών αλλά και για την πλούσια και σπάνια χλωρίδα της. Η λιμνοθάλασσα με τις γραφικές «πελάδες» της – τα μικρά ξύλινα σπιτάκια πάνω σε πασσάλους, μέσα στο νερό – αποτελεί περιβαλλοντικό πάρκο και οικοσύστημα, στο δέλτα των ποταμών Εύηνου και Αχελώου. Μην παραλείψετε να ενδυναμωθείτε για τη συνέχεια του ταξιδιού σας, δοκιμάζοντας το φημισμένο αυγοτάραχο του Μεσολογγίου!
Αφήνοντας το Μεσολόγγι, βρισκόμαστε πλέον σε απόσταση 40 περίπου χλμ. από τη γέφυρα του Ρίου-Αντιρρίου από όπου, με ferry boat θα περάσουμε απέναντι στην Πελοπόννησο. Η καλωδιωτή γέφυρα του Ρίου – Αντιρρίου είναι η δεύτερη μεγαλύτερη γέφυρα αυτού του τύπου στον κόσμο. Ολοκληρώθηκε και τέθηκε σε λειτουργία το 2004 μεταξύ του Ρίου (προάστιο της Πάτρας) και του Αντιρρίου, που συνδέει την Πελοπόννησο με τη δυτική ηπειρωτική Ελλάδα και μέσω αυτής με την υπόλοιπη Ευρώπη. Η διέλευση των ποδηλάτων από τη γέφυρα είναι ελεύθερη διοδίων.
Η επίσημη χάραξη της διαδρομής EV8 παρακάμπτει την πόλη της Πάτρας και συνεχίζει από το Ρίο προς Αθήνα. Παρόλα αυτά, ίσως αξίζει μια στάση στην πόλη που απέχει μόλις 8 χλμ. από το Ρίο. Αποτελεί σημαντικό αστικό κέντρο, ενώ το λιμάνι της είναι ένα από τα μεγαλύτερα της χώρας και το σημαντικότερο από συγκοινωνιακή και εμπορική σκοπιά, χάρη στη διαρκή επικοινωνία με την Ιταλία και κατ’ επέκταση την ευρωπαϊκή δύση. Από το λιμάνι της Πάτρας, επίσης, αποπλέουν πλοία με προορισμό Ιόνια νησιά, όπως Κεφαλλονιά, Ιθάκη και Κέρκυρα, αλλά και τα ιταλικά λιμάνια Μπάρι, Αγκόνα και Βενετία.
Είναι διεθνώς γνωστή περισσότερο για το Μεσογειακό της αποκριάτικο καρναβάλι, που διοργανώνεται εδώ και 180 χρόνια!
Η πόλη είναι πλούσια σε πολιτιστική ζωή, κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, χάρη και στο καλοδιατηρημένο αρχαίο Ωδείο, που βρίσκεται στα δυτικά της Ακρόπολης στην Άνω πόλη (χτισμένο στα 160 π.Χ.), παλαιότερο από το Ωδείο Ηρώδου του Αττικού (Ηρώδειο) που βρίσκεται στην Αθήνα. Οι ανηφορικοί δρόμοι που οδηγούν στην Άνω Πόλη, δεν είναι διόλου απαγορευτικοί για ποδηλάτες που θα αποζημιωθούν από τη θέα του Πατραϊκού κόλπου, αλλά και της αντίπερα όχθης, στη Στερεά, που δεσπόζει η Βαράσοβα, ένας τεράστιος όγκος ασβεστολιθικών πετρωμάτων ύψους 917μ., το «Άγιο Όρος» της Αιτωλίας, στα δυτικά του Αντιρρίου, τόπος ασκήτευσης πλήθους μοναχών, την εποχή του Βυζαντίου.
Η διαδρομή προς Αθήνα πλάι στη θάλασσα, που εξελίσσεται κατά μήκος του βόρειου τμήματος της Πελοποννήσου ως τη διώρυγα της Κορίνθου, θα μας δώσει ανεξάντλητες ευκαιρίες για έξοδο προς γραφικά μικρά χωριουδάκια με ταβερνάκια πάνω στην ακρογιαλιά. Ανάμεσά τους, ξεχωρίζει το Διακοπτό, στα 55 χλμ. περίπου από την Πάτρα, από όπου ξεκινά τη διαδρομή του ο οδοντωτός σιδηρόδρομος με προορισμό τα Καλάβρυτα, περνώντας από το φαράγγι του Βουραϊκού ποταμού. Τα Καλάβρυτα είναι από τους πλέον τουριστικούς προορισμούς στην Ελλάδα, καθώς είναι συνδεδεμένα με μαρτυρικές μνήμες από τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο, αλλά και χάρη στο σύγχρονο χιονοδρομικό κέντρο τους που είναι ένα από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας.
Αξιόλογους προορισμούς στην περιοχή των Καλαβρύτων αποτελούν επίσης τα δύο ιστορικά μοναστήρια, της Αγίας Λαύρας και του Μεγάλου Σπηλαίου, συνδεδεμένα με τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας των Ελλήνων του 1821, αλλά και από φυσικής ομορφιάς, το πλατανόδασος των πηγών Αροανίου ποταμού στο Πλανητέρο, όπως επίσης το Σπήλαιο των Λιμνών κοντά στο χωριό Καστριά Αχαΐας. Ο δύσκολος ανηφορικός δρόμος που οδηγεί από το Διακοπτό προς τα Καλάβρυτα είναι περίπου 30 χλμ. και αποτελεί σχεδόν πρόκληση για αποφασισμένους περιηγητές με ποδήλατο. Η περιοχή, όμως, ευνοεί την πεζοπορία και η εμπειρία της ανάβασης με τον οδοντωτό σιδηρόδρομο μέσα από το φαράγγι είναι μοναδική!
Μετά το Διακοπτό, αξίζει μια στάση στο Ξυλόκαστρο ή στο Κιάτο, στα 45 χλμ. και στα 58 χλμ. απόσταση αντίστοιχα και ενώ συνεχίζουμε πάνω στον παραλιακό δρόμο ανάμεσα στη θάλασσα και τις αυλές των σπιτιών με τις πανύψηλες αροκάριες, τους φοίνικες και τους τεράστιους πλατύφυλλους φύκους μέσα στις αυλές. Στο βάθος, στα δεξιά μας, υψώνονται οι ορεινοί όγκοι του Χελμού και της Κυλλήνης.
Το Ξυλόκαστρο, ή αλλιώς, το «πράσινο ακρογιάλι της πατρίδας», όπως χαρακτηριστικά το ονομάζει ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης, φιλοξενεί ένα σπάνιο φυσικό πευκοδάσος, με υφάλμυρο έδαφος, όπου έχουν αναπτυχθεί 83 διαφορετικά είδη φυτών.
Το επίσης καταπράσινο Κιάτο, βρίσκεται στη θέση της αρχαίας πόλης Σικυώνας, από την οποία σώζεται μέχρι σήμερα το αρχαίο θέατρο, στο οποίο φιλοξενούνται παραστάσεις κατά τους θερινούς μήνες και κάθε χρόνο γίνεται παγκόσμια συνάντηση αρχαίου δράματος.
Μετά την κωμόπολη του Λέχαιου, ο δρόμος μας περνά από την τοποθεσία όπου στα αριστερά μας βρισκόταν το λιμάνι της Κορίνθου στην αρχαιότητα, ενώ στα δεξιά μας υψώνεται ο απότομος βράχος του Ακροκόρινθου, που δεσπόζει στην πεδιάδα της Κορίνθου και που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην Ιστορία από τους πρώτους αιώνες της οχύρωσής του (7ο αι π.Χ.) ως και τον 19ο αι. Ο ανηφορικός δρόμος που οδηγεί στο ενετικό κάστρο που σώζεται ως σήμερα στην κορφή του, περνά ακριβώς πλάι από τα ερείπια της αρχαίας πόλης της Κορίνθου, και δοκιμάζει με διψήφιες κλίσεις τους ποδηλάτες της περιοχής που τον «απολαμβάνουν» προπονητικά.
Διασχίζουμε την Κόρινθο και κατευθυνόμαστε προς τη Διώρυγα από τη δυτική της πλευρά, αυτή του Κορινθιακού κόλπου. Από μία μικρή βυθιζόμενη γέφυρα που αναδύεται όταν δεν υπάρχει ανάγκη να περάσουν πλοία, θα βρεθούμε αμέσως να ποδηλατούμε πλάι στις ακτές του Λουτρακίου.
Η Διώρυγα της Κορίνθου ενώνει τον Σαρωνικό με τον Κορινθιακό κόλπο, στη θέση του Ισθμού της Κορίνθου, λίγο ανατολικότερα από την πόλη της Κορίνθου. Πρόκειται για ένα τεράστιο κατασκευαστικό έργο του τέλους του 19ου αι. στην Ελλάδα, που στόχευε στη δημιουργία ενός σύγχρονου και οικονομικά ανεπτυγμένου κράτους.
Στη συνέχεια, περνώντας από τα παραλιακά θέρετρα των Αγίων Θεοδώρων και της Κινέτας (μια βουτιά στα υπέροχα νερά της, πλάι σε ταβερνούλες και καφέ επιβάλλεται). Προσοχή, η κατηφορίτσα που θα σας φέρει στην ακτή της Κινέτας, στην επιστροφή θα είναι ανηφορίτσα, αλλά δεν αξίζει να τρομάξει κανείς, είναι σύντομη και βγήκαμε πάλι στον κεντρικό δρόμο προς Μέγαρα, ποδηλατώντας πάνω στη βορειοδυτική ακτή του Σαρωνικού Κόλπου. Το τοπίο θα σας μαγέψει… τα εναλλασσόμενα χρώματα του ουρανού, σε όλες τις εποχές του χρόνου, τα αρώματα της χλωρίδας, τα τεχνολογικά επιτεύγματα που ξεπροβάλλουν ανάμεσα στις στροφές σε διαφορετικά επίπεδα…Πάνω ψηλά ο καινούριος δρόμος που μπαινοβγαίνει στα τούνελ με τα ιστορικά ονόματα, πιο κάτω οι γραμμές του προαστιακού, πιο κάτω οι ποδηλάτες πάνω στον γραφικό παλιό δρόμο, κάπου πιο πέρα η διάβαση πάνω απ’ τις παλιές γραμμές του τρένου. Ένα τοπίο-ταξίδι…
Στο γραφικό λιμανάκι του Περάματος Μεγαρίδας, θα πάρουμε το καραβάκι που θα μας αποβιβάσει στη Σαλαμίνα, πατρίδα του τραγικού ποιητή Ευριπίδη, και από εκεί, αφού έχουμε κάνει μερικά χιλιόμετρα πάνω στο νησί, θα πάρουμε το καραβάκι για το Πέραμα Πειραιά. Ποδηλατώντας κατά μήκος του τελευταίου κομματιού της διαδρομής EuroVelo 8, θα φτάσουμε στην Αθήνα.